การทบทวนความรู้สุขภาวะเชิงประเด็นสุขภาพจิตและการประมวลองค์ความรู้สุขภาวะเชิงประเด็นสุขภาพจิตมีความสำคัญในการสนับสนุนการสื่อสารและขยายผลในด้านสุขภาพจิต โดยพบว่า องค์ความรู้ส่วนใหญ่มุ่งไปที่การแก้ไขปัญหาสุขภาพจิตผ่านการเยียวยาและรักษา ที่ส่งผลกระทบต่อความสามารถในการเรียนรู้และการเจริญเติบโตของเด็ก อีกทั้งยังสอดรับนโยบายพระราชบัญญัติสุขภาพจิต (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2562 โดยตรง

การทบทวนความรู้สุขภาวะเชิงประเด็นสุขภาพจิตและการประมวลองค์ความรู้สุขภาวะเชิงประเด็นสุขภาพจิตช่วยให้เราเข้าใจและปรับปรุงสภาพจิตใจของตนเองและผู้อื่นได้มากขึ้น มันช่วยให้เรามีความเข้าใจที่ดีขึ้นเกี่ยวกับปัญหาที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจิตและวิธีการแก้ไข

การสนับสนุนนโยบายพระราชบัญญัติสุขภาพจิต (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2562 เป็นการสร้างกรอบที่มีนโยบายที่ชัดเจนเพื่อส่งเสริมสุขภาพจิตของประชาชนอย่างครอบคลุมและมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ยังเป็นการยืดหยุ่นในการให้บริการและสนับสนุนสำหรับผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพจิตให้ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม

ดังนั้น การทบทวนความรู้สุขภาวะเชิงประเด็นสุขภาพจิตและการประมวลองค์ความรู้สุขภาวะเชิงประเด็นสุขภาพจิตมีบทบาทสำคัญในการเสริมสร้างความเข้าใจ การสนับสนุน และการดูแลสุขภาพจิตของประชาชนทั้งหมด อย่างเฉพาะอย่างยิ่งในเชิงการศึกษาและการเจริญเติบโตของเด็กในช่วงเรียน ซึ่งเป็นประเด็นสำคัญในการพัฒนาชุมชนและสังคมอย่างยั่งยืนในอนาคต

แหล่งรวบรวมข้อมูลเอกสารมีความสำคัญในการเสริมสร้างความเข้าใจและการพัฒนาด้านสุขภาพจิตโดยมุ่งเน้นทั้งภายนอกและภายในองค์กร โดยมีคำสำคัญดังนี้:

แหล่งรวบรวมข้อมูลภายนอก:

กรมสุขภาพจิต: เป็นแหล่งข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับนโยบายและกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจิตในระดับประเทศ

สมาคมวิถีทางเลือกเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน (SADA): เน้นการสร้างเสริมสุขภาพจิตที่ยั่งยืนผ่านการพัฒนาทักษะและความสามารถของบุคคล

สำนักงานศาลยุติธรรม: เกี่ยวข้องกับการให้ความช่วยเหลือและการรักษาทางกฎหมายเกี่ยวกับปัญหาที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจิต

แหล่งรวบรวมข้อมูลภายใน:

ภาคีกลุ่มแผนงานสร้างเสริมสุขภาพจิต: เน้นการสร้างแผนและกิจกรรมเพื่อส่งเสริมสุขภาพจิตในชุมชนโครงการที่สนับสนุนโดยสำนักงานสุขภาพจิตส่วนกลาง (สสส.): มุ่งเน้นการสนับสนุนและการดำเนินโครงการเพื่อพัฒนาสุขภาพจิตในระดับภูมิภาคและชุมชน

ชุดเครื่องมือ/คู่มือ/สื่อสิ่งพิมพ์ที่เป็นการเยียวยาและรักษาแก้ไขปัญหาสุขภาพจิตมีความสำคัญอันมากในการช่วยเสริมสร้างสุขภาพจิตและปรับปรุงคุณภาพชีวิตของผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิต โดยมีคำสำคัญดังนี้:

เครื่องมือและคู่มือ: ชุดเครื่องมือและคู่มือเป็นที่เรียบร้อยในการแนะนำและให้คำแนะนำในการจัดการกับปัญหาสุขภาพจิต โดยการให้คำปรึกษา การวิเคราะห์สภาพจิตใจ และวิธีการช่วยเหลือในการดูแลตนเอง

สื่อสิ่งพิมพ์: การสร้างสื่อสิ่งพิมพ์ที่เป็นเครื่องมือในการสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับปัญหาสุขภาพจิตและวิธีการรักษา เช่น หนังสือ เอกสาร แผ่นพับ หรือวารสารที่เน้นเรื่องสุขภาพจิต

การมีชุดเครื่องมือ/คู่มือ/สื่อสิ่งพิมพ์ที่เป็นการเยียวยาและรักษาแก้ไขปัญหาสุขภาพจิตช่วยให้ผู้ที่มีปัญหาสามารถเข้าใจสถานการณ์ของตนเองได้มากขึ้น และมีทักษะในการจัดการกับอารมณ์และการแก้ไขปัญหาในวิธีที่เหมาะสม

ชุดเครื่องมือ/คู่มือ/สื่อสิ่งพิมพ์ที่เป็นสื่อรณรงค์มีความสำคัญอันมากในการสร้างความตระหนักและเผยแพร่ข้อมูลเกี่ยวกับสุขภาพจิตให้กับประชาชนโดยทั่วไป โดยมีคำสำคัญดังนี้:

การสร้างความตระหนัก: สื่อรณรงค์เป็นช่องทางสำคัญในการเพิ่มความตระหนักและความเข้าใจเกี่ยวกับปัญหาและความสำคัญของสุขภาพจิตในสังคม โดยการใช้สื่อต่าง ๆ เช่น โปสเตอร์ โฆษณา และสื่อออนไลน์ เพื่อเผยแพร่ข้อมูลให้กับประชาชนอย่างกว้างขวาง

การเชื่อมโยง: สื่อรณรงค์ช่วยให้สามารถเชื่อมโยงกับกลุ่มเป้าหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยการใช้ภาษาและข้อความที่เข้าใจง่าย และการสร้างความสนใจในเรื่องของสุขภาพจิต

การกระตุ้นปฏิสัมพันธ์: สื่อรณรงค์ช่วยกระตุ้นปฏิสัมพันธ์ในสังคมและชุมชน เช่น การสร้าง

กิจกรรมหรือโครงการสังคมที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพจิต เพื่อสนับสนุนการพูดคุยและแลกเปลี่ยนประสบการณ์

ดังนั้น การใช้ชุดเครื่องมือ/คู่มือ/สื่อสิ่งพิมพ์ที่เป็นสื่อรณรงค์เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการสร้างความตระหนักและเผยแพร่ข้อมูลเกี่ยวกับสุขภาพจิตให้กับประชาชนในสังคมและชุมชนอย่างกว้างขวางและมีประสิทธิผล

องค์ความรู้ส่วนหนึ่งที่สนับสนุนนโยบายพระราชบัญญัติสุขภาพจิต (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2562 ในยุทธศาสตร์ที่ 1 การส่งเสริมป้องกันปัญหาสุขภาพจิตตลอดช่วงวัยตามกรอบแนวคิดตามกฎบัตรออตตาวาในการกำหนดกลไกยุทธศาสตร์ 3 ข้อ (จาก 5 ข้อ) ได้แก่:

1.การเสริมศักยภาพชุมชนเข้มแข็ง: การสนับสนุนและการพัฒนาชุมชนให้มีความแข็งแกร่งในการรับมือกับปัญหาสุขภาพจิต โดยการสร้างพื้นที่สำหรับการสนับสนุนกันเอง

ภายในชุมชน และการส่งเสริมความเข้มแข็งทางสังคม

2.การเพิ่มขีดความสามารถบุคคลเพื่อการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมและวิถีชีวิต: การพัฒนาทักษะและความสามารถของบุคคลในการจัดการกับสุขภาพจิตของตนเอง และการสนับสนุนให้บุคคลมีพื้นที่ในการพัฒนาพฤติกรรมและวิถีชีวิตที่สร้างสุขภาพจิตที่ดี

3.การพัฒนาระบบบริการสุขภาพ: การปรับปรุงระบบบริการสุขภาพจิตให้เหมาะสมและมีประสิทธิภาพ เพื่อให้บริการทางสุขภาพจิตที่เป็นมิตร และเข้าถึงได้ง่ายสำหรับประชาชนทุกกลุ่ม

ดังนั้น การกระทำตามองค์ความรู้ดังกล่าวจะช่วยให้มีการส่งเสริมสุขภาพจิตในชุมชนและสังคมอย่างทั่วถึงและยั่งยืนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การพัฒนาศักยภาพส่วนบุคคล (C1)เป็นปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการเสริมสร้างสุขภาพจิตของบุคคล โดยมุ่งเน้นให้บุคคลมีทักษะและ

ความสามารถในการจัดการกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันได้อย่างเหมาะสม โครงการที่เกี่ยวข้องดังนี้:

1.อบรมหลักสูตรทักษะการรับฟังด้วยใจสำหรับเยาวชน: เน้นการพัฒนาทักษะการรับฟังและเข้าใจความรู้สึกของเยาวชน เพื่อช่วยให้พวกเขามีความสามารถในการจัดการกับปัญหาและสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในชีวิต

2.พัฒนาสุขภาวะทางใจกลุ่มผู้ประกอบการ SME ท่องเที่ยว: การสนับสนุนผู้ประกอบการ SME ในการพัฒนาสุขภาพจิตในการทำงานและชีวิตส่วนตัว โดยเน้นการสร้างความเข้มแข็งทางจิตให้กับผู้ประกอบการและพนักงาน

3.พัฒนาและสื่อสารส่งเสริมสุขภาพจิตเชิงบวกในวัยทำงาน: การสร้างและส่งเสริมแนวคิดของสุขภาพจิตเชิงบวกในสถานที่ทำงาน เพื่อส่งเสริมความสุขและความเป็นอยู่ที่ดีในวงการทำงาน

4.พัฒนาเครื่องมือและแพลตฟอร์มจิตวิทยาเชิงบวกเพื่อสร้างทักษะทางสุขภาพจิต: การ

สร้างเครื่องมือและแพลตฟอร์มที่ใช้เทคโนโลยีและแนวคิดจิตวิทยาเชิงบวกเพื่อสนับสนุนและพัฒนาทักษะในด้านสุขภาพจิตของบุคคลในทุกช่วงวัยและสถานการณ์ชีวิต

ดังนั้น โครงการเหล่านี้มุ่งเน้นที่การพัฒนาศักยภาพส่วนบุคคลในด้านทักษะและความสามารถที่เป็นประโยชน์ต่อการจัดการและป้องกันปัญหาสุขภาพจิตในชุมชนและสังคมได้อย่างเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ

การเสริมสร้างทักษะทางจิตในครอบครัว (C2) มุ่งเน้นการพัฒนาความเข้มแข็งทางจิตและส่งเสริมสุขภาพจิตในครอบครัว โดยเน้นที่การสร้างความเข้มแข็งทางจิตและส่งเสริมสุขภาพจิตในกลุ่มผู้สูงอายุและช่วงชีวิตที่มีความสำคัญ โครงการที่เกี่ยวข้องมีดังนี้:

1.พัฒนานวัตกรรมส่งเสริมสุขภาพจิตและทักษะทางสมองสำหรับผู้สูงอายุ และศึกษาประสิทธิผล: การพัฒนานวัตกรรมและโปรแกรมที่เหมาะสมสำหรับผู้สูงอายุ เพื่อส่งเสริมสุขภาพจิตและทักษะทางสมอง เช่น การใช้เทคโนโลยีสื่อสารเพื่อสนับสนุนการฝึกทักษะทางสมองและการพัฒนาทักษะในการจัดการกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้น

2.ศึกษาแนวทางและรูปแบบนวัตกรรมเพื่อก้าวข้ามวยาคติ (ช่องว่างระหว่างวัย): การศึกษาและการพัฒนานวัตกรรมที่ช่วยในการสร้างเสริมสุขภาพจิตในช่วงชีวิตที่มีความสำคัญ เช่น การพัฒนาโปรแกรมสำหรับผู้ที่กำลังเผชิญกับปัญหาจิตเชิงบวกและการสร้างทักษะในการเผชิญหน้ากับวิกฤติ

โครงการเหล่านี้มุ่งเน้นที่การสร้างศักยภาพและทักษะที่จำเป็นในการจัดการและส่งเสริมสุขภาพจิตในครอบครัว โดยการใช้นวัตกรรมและโปรแกรมที่เหมาะสมสำหรับกลุ่มเป้าหมายในช่วงชีวิตที่แตกต่างกัน

การเสริมพลังเครือข่ายขับเคลื่อนชุมชนและองค์กร (C3) เน้นการสร้างความร่วมมือและเสริมสุขภาพจิตในระดับชุมชนและองค์กร โดยมุ่งเน้นที่การพัฒนาศักยภาพในหลากหลายด้านดังนี้:

1.พัฒนาความร่วมมือและส่งเสริมสุขภาพจิตในชุมชมท้องถิ่น: การสนับสนุนและสร้างความ

ร่วมมือในชุมชนท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมสุขภาพจิต โดยการจัดกิจกรรมและโปรแกรมที่เน้นการสร้างสังคมที่สนับสนุนการเปิดเผยปัญหาสุขภาพจิตและการสนับสนุนกันระหว่างสมาชิกในชุมชน

2.สร้างเสริมสุขภาพจิตในแรงงานนอกระบบ: การสนับสนุนและสร้างสภาพแวดล้อมที่เป็นกันเองและส่งเสริมสุขภาพจิตในที่ทำงานสำหรับแรงงานนอกระบบในพื้นที่ต่างๆ

3.เสริมศักยภาพเจ้าหน้าที่ HR ส่งเสริมสุขภาพจิตวัยแรงงานในสถานประกอบการ: การพัฒนาศักยภาพของเจ้าหน้าที่ทรัพยากรบุคคลในการสนับสนุนและส่งเสริมสุขภาพจิตในสถานประกอบการ

4.เสริมสุขภาวะทางจิต เด็ก เยาวชน และครอบครัวโดยกลไกท้องถิ่น: การสนับสนุนและส่งเสริมสุขภาพจิตของเด็ก เยาวชน และครอบครัวผ่านกิจกรรมและโปรแกรมที่ตอบสนองต่อความต้องการของพวกเขาในระดับท้องถิ่น

1.ร่วมมือในชุมชนท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมสุขภาพจิต โดยการจัดกิจกรรมและโปรแกรมที่เน้นการสร้างสังคมที่สนับสนุนการเปิดเผยปัญหาสุขภาพจิตและการสนับสนุนกันระหว่างสมาชิกในชุมชน

2.สร้างเสริมสุขภาพจิตในแรงงานนอกระบบ: การสนับสนุนและสร้างสภาพแวดล้อมที่เป็นกันเองและส่งเสริมสุขภาพจิตในที่ทำงานสำหรับแรงงานนอกระบบในพื้นที่ต่างๆ

3.เสริมศักยภาพเจ้าหน้าที่ HR ส่งเสริมสุขภาพจิตวัยแรงงานในสถานประกอบการ: การพัฒนาศักยภาพของเจ้าหน้าที่ทรัพยากรบุคคลในการสนับสนุนและส่งเสริมสุขภาพจิตในสถานประกอบการ

4.เสริมสุขภาวะทางจิต เด็ก เยาวชน และครอบครัวโดยกลไกท้องถิ่น: การสนับสนุนและส่งเสริมสุขภาพจิตของเด็ก เยาวชน และครอบครัวผ่านกิจกรรมและโปรแกรมที่ตอบสนองต่อความต้องการของพวกเขาในระดับท้องถิ่น

นโยบายและระบบสนับสนุน (C4) เน้นการพัฒนานโยบายและระบบที่สนับสนุนการสร้างและพัฒนาสุขภาพจิตในระดับท้องถิ่นและชาติ โดยมุ่งเน้นที่:

1.แผนงานพัฒนานโยบายสาธารณะสุขภาพจิต: การพัฒนาแผนงานเพื่อกำหนดนโยบายสาธารณะที่สนับสนุนและส่งเสริมสุขภาพจิตของประชากรทั้งในระดับชุมชนและระดับชาติ

2.พัฒนาระบบให้คำปรึกษาสุขภาพจิตออนไลน์: การพัฒนาและเสริมสร้างระบบให้บริการคำปรึกษาสุขภาพจิตออนไลน์เพื่อเข้าถึงบริการสุขภาพจิตได้ง่ายและสะดวก

3.การพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อขับเคลื่อนการส่งเสริมสุขภาพจิต (Mental Wellbeing): การกำหนดแนวทางและนโยบายเพื่อส่งเสริมสุขภาพจิตและความเป็นอยู่ที่ดีของประชากร

4.พัฒนาองค์ความรู้และเครื่องมือคัดกรองภาวะซึมเศร้าสำหรับผู้สูงอายุในประเทศไทย โดยข้อมูลเซ็นเซอร์แบบ Passive Sensing: การพัฒนาเครื่องมือและเทคโนโลยีเพื่อการคัด

กรองภาวะซึมเศร้าในกลุ่มผู้สูงอายุในประเทศไทย

5.พัฒนารูปแบบการสร้างความเข้มแข็ง เพื่อขับเคลื่อนกลไกการดำเนินงานของคณะอนุกรรมการสุขภาพจิตระดับจังหวัด: การสร้างและเสริมสร้างความเข้มแข็งในการดำเนินงานของคณะอนุกรรมการสุขภาพจิตระดับจังหวัดเพื่อให้การจัดการสุขภาพจิตอยู่ในระบบที่มีประสิทธิภาพและยั่งยืน

โครงการเหล่านี้เน้นการพัฒนานโยบายและระบบที่สนับสนุนการสร้างสุขภาพจิตในระดับท้องถิ่นและชาติ เพื่อสร้างสังคมที่มีคุณภาพชีวิตที่ดีและมีความเป็นอยู่ที่มั่นคงแก่ประชาชนทุกคน

"จุดคานงัด" ในการสร้างเสริมสุขภาพจิตเน้นที่การวิเคราะห์ระบบที่มีอยู่และการกำหนดส่วนขาดสำคัญของงานสร้างเสริมสุขภาพจิต โดยมีขั้นตอนดังนี้:

1.วิเคราะห์ระบบที่ดำรงอยู่: การทำความเข้าใจในระบบที่มีอยู่อาทิเช่นกลไกและทรัพยากรที่สามารถนำมาสนับสนุนการสร้างสุขภาพจิต โดยเน้นการเชื่อมโยงกับภาคีเครือข่ายสำคัญและการมีส่วนร่วมของหน่วยงานต่าง ๆ

2.กำหนดส่วนขาดสำคัญ: การพิจารณาข้อบกพร่องหรือส่วนที่ขาดแคลนในงานสร้างสุขภาพจิต เช่น ในกลุ่มผู้สูงอายุที่มีความเสี่ยงสูง และระบบข้อมูลที่ขาดเชิงพื้นที่

3.กำหนดเกณฑ์การคัดเลือกจุดคานงัด: การตัดสินใจเลือกจุดที่มีความสำคัญและกระทบมากที่สุด เพื่อกำหนดแผนงานและโครงการที่เหมาะสมในการแก้ไขปัญหาและพัฒนาระบบให้มีประสิทธิภาพ

ผ่านขั้นตอนดังกล่าว จุดคานงัดจะเป็นตัวกำหนดทิศทางการดำเนินงาน เพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงเชิงระบบที่ยั่งยืนและสนับสนุนการพัฒนาที่ยั่งยืนของสุขภาพจิตในพื้นที่โดยใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและมีความเหมาะสม

ข้อค้นพบที่สำคัญในการสร้างเสริมสุขภาพจิต มีดังนี้:

1.ชุดเครื่องมือ/คู่มือ/สื่อสิ่งพิมพ์: เป็นเครื่องมือที่สำคัญในการเยียวยาและรักษาแก้ไขปัญหาสุขภาพจิต ซึ่งส่วนใหญ่เน้นการให้ข้อมูลและคำแนะนำในการแก้ไขปัญหา

2.สื่อรณรงค์ infographic: มีความสำคัญในการสื่อสารข้อมูลให้เข้าถึงประชาชนได้ง่ายและรวดเร็ว โดยสร้างภาพประกอบและข้อความที่สื่อความหมายอย่างชัดเจน

ข้อค้นพบที่สำคัญชุดเครื่องมือ/คู่มือ/สื่อสิ่งพิมพ์ส่วนใหญ่เป็นการเยียวยารักษาแก้ไขปัญหาสุขภาพจิตอาจจะเป็นเพราะแผนงานสุขภาพจิตดำเนินงานตามแผนและยุทธศาสตร์สุขภาพจิตชาติ และแก้ไขปัญหาสุขภาพจิตตามกลุ่ม/เรื่องที่เกิดการวิกฤตในช่วงนั้นๆ แม้นว่าสื่อความรู้/ชุดเครื่องมือ/คู่มือจะครอบคลุมตามกลุ่มวัย แต่ยังขาดชุดความรู้สำหรับกลุ่มเสี่ยง เช่น ผู้สูงอายุ และกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศ เป็นต้น ทั้งนี้ ชุดความรู้ส่วนใหญ่อยู่ค่าคะแนนระดับที่ 3 คือ

ชุดความรู้สมบูรณ์พร้อมนำไปใช้งานแต่ยังไม่ได้นำไปขยายผล (มีความสำเร็จในพื้นที่ของตนเองมีการจัดการความรู้แล้วแต่ยังไม่ได้นำไปขยายผล) และมีบางชุดความรู้ที่ไม่สามารถจัดระดับค่าคะแนนได้ เพราะขาดข้อมูลรายงานผลการใช้ชุดความรู้ รวมถึงการออกแบบเครื่องมืออาจจะไม่เหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมายในปัจจุบัน

สำหรับการสร้างสื่อรณรงค์ infographic มีความสำคัญในการสื่อสารข้อมูลให้เข้าถึงประชาชนได้ง่ายและรวดเร็ว โดยสร้างภาพประกอบและข้อความที่สื่อความหมายอย่างชัดเจน โดยมีจำนวนมากและเป็นรูปแบบที่น่าสนใจสำหรับประชาชนทั่วไปในการเข้าถึงข้อมูลเกี่ยวกับสุขภาพจิต แต่ต้องมีการควบคุมคุณภาพเพื่อให้ข้อมูลที่สื่อถึงเป้าหมายได้อย่างเหมาะสม