องค์การอนามัยโลก (WHO) ระบุว่า ภาวะหมดไฟ (Burn-out Syndrome) เป็นภาวะความผิดปกติที่เกิดจากการทำงาน (Occupational phenomenon) แต่ไม่จัดว่าเป็นความเจ็บป่วยหรือมีเงื่อนไขทางการแพทย์ (Medical condition) โดยจำกัดความของภาวะหมดไฟใช้ในบริบทของคนทำงานหรือการทำงานเท่านั้น

สาเหตุของภาวะหมดไฟมาจากความเครียดเรื้อรังจากการทำงานที่จัดการได้ไม่ดีพอ ทำให้รู้สึกสูญเสียพลังงาน อ่อนเพลีย ไม่อยากทำงาน มีทัศนคติเชิงลบต่องาน ประสิทธิภาพในการทำงานลดลง อาจเพราะการขาดสมดุลระหว่างชีวิตและการทำงาน ภาระงานที่มากเกิน ชั่วโมงการทำงานที่ยาวนานเกิน รวมถึงการไม่ได้รับการยอมรับ ความคาดหวังในการทำงาน การทำงานที่ไม่เหมาะกับตนเอง เป็นต้น

ภาวะหมดไฟทำให้พฤติกรรมเปลี่ยนไป เช่น ผัดวันประกันพรุ่ง หลีกเลี่ยงงาน แยกตัวเองออกจากสังคม อาจหันมาใช้แอลกอฮอล์และยาเสพติด ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นกับร่างกายอาจส่งผลให้เกิดโรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูง อาการปวดกล้ามเนื้อ ความผิดปกติที่เกี่ยวข้องกับการนอนหลับ ส่งผลกระทบต่อระบบภูมิคุ้มกัน มีแนวโน้มจะเกิดความเจ็บป่วยอื่น ๆ ตามมา

ขณะที่ภาวะหมดใจ (Brown-out Syndrome) แสดงออกมาผ่านพฤติกรรมและความรู้สึกบางอย่าง เช่น รู้สึกว่าภาระงานเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ ต้องการหยุด ไม่อยากจะสนใจอาชีพการงานของตนอีกต่อไป มีส่วนร่วมในการประชุมหรือแสดงความคิดเห็นน้อยลง มีปัญหาในการติดต่อกับที่ทำงาน มีความทุกข์ทางจิตใจ มีปัญหาการใช้ชีวิต เช่น กิน นอน และออกกำลังกาย ไม่มีอารมณ์ขัน ก้าวร้าว ปิดกั้นตัวเองจากครอบครัวและเพื่อน เป็นต้น

ในความใกล้เคียง สิ่งที่ทำให้ภาวะหมดไฟและภาวะหมดใจแตกต่างกันคือ

• ภาวะหมดไฟสามารถสังเกตเห็นได้ แต่ภาวะหมดใจสังเกตได้ยาก พวกเขาอาจจะดูเป็นปรกติ สามารถทำงานได้ แต่ภายในใจกลับรู้สึกอยากหยุดงานทุกอย่าง

• ภาวะหมดไฟมักจะเป็นอาการที่เกิดขึ้นในระยะสั้น แต่ภาวะหมดใจเป็นอาการระยะยาว ค่อย ๆ สะสมมาเรื่อย ๆ นำไปสู่การลาออกเงียบ ๆ ในที่สุด

หากคนระดับหัวหน้าหรือผู้บริหารมีภาวะหมดใจ อาจส่งผลต่อสภาพแวดล้อมองค์กร ทำให้พนักงานคนอื่น ๆ เกิดภาวะบราวน์-เอาท์ ซินโดรมต่อได้

ภาวะหมดใจ เป็นสาเหตุที่ทำให้คนลาออกจากงานจำนวนมาก จากผลสำรวจของ คอร์ปอเรท บาลานซ์ คอนเซ็ปท์ (Corporate Balance Concepts) ระบุว่า พนักงานระดับสูงที่เผชิญกับภาวะหมดไฟมีจำนวนร้อยละ 5 แต่ผู้เผชิญกับภาวะหมดใจ มีร้อยละ 40

นั่นทำให้ภาวะหมดใจ นับเป็นภัยเงียบที่องค์กรต้องหันมาให้ความสำคัญ

ถ้าองค์กรไม่มีทิศทางในการทำงาน มีกฎระเบียบเข้มงวด จุกจิก ตีกรอบพนักงานมากเกินไป หรือภายในองค์กรมีความไม่เท่าเทียม ไม่เป็นธรรม ขาดความสัมพันธ์ที่ดี พนักงานไม่รู้ทิศทางขององค์กร มีความคาดหวังและความกดดันสูง ฯลฯ เหล่านี้ทำให้เกิดภาวะหมดใจได้

หากเป็นเช่นนั้น ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องเช่น ผู้จัดการฝ่ายทรัพยากรบุคคลและผู้เชี่ยวชาญจำเป็นต้องสื่อสารกับพนักงานทันทีที่สังเกตเห็นสัญญาณเตือน ต้องรับฟังความรู้สึก ความต้องการ และคาดหวัง เพื่อร่วมกันหาแนวทางแก้ไข อาจมีการมอบหมายงานหรือตำแหน่งหน้าที่ใหม่ ให้ลาหยุดงาน แบ่งเบาภาระงาน รวมทั้งปลูกฝังให้พนักงานรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งขององค์กร ชื่นชมยกย่องคนที่ทำงานได้ดี ให้อิสระในการทำงานภายใต้กรอบ เป็นต้น

ในส่วนคนทำงานสามารถเช็กอาการหมดใจของตนเองได้ ถ้าหากว่า …

• ความกระตือรือร้นในการทำงานลดลง

• ไม่อยากทำงานล่วงเวลาหรือทำงานในวันหยุดทั้ง ๆ ที่ก่อนหน้านั้นเคยทำได้

• พักผ่อนไม่เพียงพอ ป่วยบ่อยขึ้น ดูแลตัวเองน้อยลง

• ไม่ให้ความร่วมมือกับกิจกรรมขององค์กร

• ปลีกตัวห่างจากสังคมเพื่อนร่วมงาน

• ขาดความสนใจในเรื่องทั่วไป ฯลฯ

เมื่อพบภาวะหมดใจ สิ่งที่ต้องทำคือ แบ่งเวลาการทำงานและการพักผ่อนให้ชัดเจนขึ้น ปรับเปลี่ยนเป้าหมายใหม่ หาเวลาพักร้อน ขอความช่วยเหลือจากเพื่อนร่วมงานหรือหัวหน้างาน แต่หากมีอาการเศร้า หดหู่ เบื่อหน่าย ทุกข์ทรมาน มีความคิดไม่อยากมีชีวิตอยู่ ฯลฯ ควรปรึกษาแพทย์ หรือผู้เชี่ยวชาญ

เพราะว่า ภาวะหมดใจ Brown-out Syndrome เป็นปัญหาที่อาจกัดกร่อนความเป็นอยู่ที่ดีของบุคคลในที่ทำงานอย่างเงียบ ๆ และส่งผลกระทบวงกว้าง การตระหนักถึงสัญญาณและการดำเนินการเพื่อแก้ไขวิกฤตนี้จึงเป็นสิ่งสำคัญยิ่ง