ในประเทศไทย มีหลายหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเห็นถึงความจำเป็นเร่งด่วนในการป้องกันแก้ไขปัญหาความมั่นคงทางอาหาร รวมถึงสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ที่ได้วางรากฐานให้ท้องถิ่นสามารถสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีให้กับสมาชิกในชุมชน และเข้าถึงความมั่นคงทางอาหารอย่างเป็นรูปธรรม
ภายใต้โครงการ “หนองสนิทโมเดล” สสส.สนับสนุนส่งเสริมการเรียนรู้วิธีการจัดการระบบอาหารโดยชุมชนท้องถิ่น การทำงานระดับเครือข่าย การส่งเสริมการเข้าถึงอาหารของคนทุกกลุ่ม รวมทั้งออกแบบและกําหนดเป้าหมายบูรณาการขับเคลื่อนระบบอาหารโดยชุมชนท้องถิ่นให้กับ อบต.หนองสนิท อำเภอจอมพระ จังหวัดสุรินทร์
ชุมชนมีการจัดสรรพื้นที่สาธารณะจำนวน 18 ไร่ให้ผู้ไม่มีที่ดินทำกิน และผู้มีความจำเป็นรวม 70 ครอบครัว ในการผลิตอาหารปลอดภัยเพื่อการบริโภคและสร้างรายได้ สสส.ยังมีบทบาทในการร่วมขับเคลื่อนระบบอาหารชุมชนท้องถิ่น ต่อยอดขยายผลการทำเกษตรอินทรีย์ที่ชาวหนองสนิททำกันต่อเนื่องมานาน 24 ปี รวมไปถึงการตรวจหาสารเคมีในเลือด ระบบการจัดการอาหารในโรงเรียนและเป็นต้นแบบของพื้นที่เรียนรู้สุขภาวะที่ดี
ด้วยผลสำเร็จในการดำเนินงาน ทำให้หนองสนิทเป็นชุมชนที่สามารถพึ่งพาตนเองได้ แม้ในช่วงโควิด-19 ก็มีความมั่นคงและความปลอดภัยทางอาหารตลอดห่วงโซ่ ตั้งแต่การเป็นแหล่งผลิตอาหารปลอดภัย เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม สร้างตลาดอาหาร เชื่อมโยงผลผลิตสู่ผู้บริโภค พัฒนาทักษะและสื่อสารความรู้เรื่องการบริโภคอาหารเพื่อสุขภาวะ และเสริมความเข้มแข็งด้านอาหารในพื้นที่อย่างเป็นระบบมากขึ้นในอนาคต


 

หนองสนิทโมเดลเป็นโครงการต้นแบบที่พร้อมนําไปปรับใช้และขยายผลเพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหารในชุมชนทั่วประเทศ โดย สสส. หนุนนำแนวคิดเรื่องระบบอาหารที่ยั่งยืนไปสู่การปฏิบัติ ช่วยภาคีเครือข่ายต่อยอดยกระดับงานอาหารเพื่อสุขภาวะในระดับพื้นที่ นำไปสู่องค์ความรู้ที่สร้างความเข้มแข็ง พัฒนาศักยภาพของบุคคล ชุมชน และองค์กร ทั้งยังส่งเสริมให้มีการปรับพฤติกรรมการบริโภคอาหารเพื่อสุขภาวะ สร้างให้ประชาชนเกิดความรอบรู้ และเฝ้าระวังความปลอดภัยของอาหาร
อีกทั้งยังสนับสนุนให้มีการพัฒนาและนำนวัตกรรมเทคโนโลยีมาช่วยสร้างสมรรถนะให้กับผู้ผลิต ผู้ประกอบการ และผู้บริโภค สร้างความมั่นคงทางอาหารในระดับครัวเรือน พร้อมการมีส่วนร่วมบูรณาการของภาคีเครือข่ายเพื่อสุขภาวะอย่างสมดุลภายใต้ระบบอาหารที่ยั่งยืน เสริมความเข้มแข็งด้านอาหารในทุกพื้นที่ทั่วประเทศอย่างเป็นระบบ และเป็นรูปธรรมมากขึ้น
ความสำเร็จของพื้นที่ต้นแบบอย่างหนองสนิทสามารถขยายผลไปยังองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 155 แห่ง ซึ่งเป็นเครือข่ายร่วมสร้างชุมชนท้องถิ่นน่าอยู่ของ สสส. ใน 46 จังหวัดทั่วประเทศ
“หนองสนิทโมเดล” จึงเป็นต้นแบบที่ประสบความสำเร็จในการสร้างชุมชนที่เข้มแข็ง ซึ่งสามารถขับเคลื่อนไปสู่นโยบายสาธารณะ พร้อมจุดประกายความหวังในการต่อสู้กับความท้าทายด้านความมั่นคงทางอาหาร และก่อร่างอนาคตอันยั่งยืนสำหรับทุกคน