บุหรี่ไฟฟ้ามีสารนิโคตินที่มีผลทำลายสมองของเด็กตั้งแต่ในครรภ์ และในวัยเรียนจะกระทบต่อระบบความจำ ทำให้ไม่มีสมาธิ ไม่สามารถจดจ่อกับการเรียน ทั้งยังส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ จังหวะการเต้นของหัวใจผิดปกติ ชัก หัวใจล้มเหลว ฯลฯ
บุหรี่ไฟฟ้ายังมีสารเคมีซึ่งเป็นอันตรายต่อปอด ทำให้เกิดโรคปอดข้าวโพดคั่ว (Popcorn Lung) หลอดลมขนาดเล็กอักเสบและตีบตัน หายใจลำบาก โดยความเสียหายที่เกิดขึ้นจะไม่สามารถกลับคืนสู่ปกติได้
บุหรี่ไฟฟ้าถูกสร้างภาพให้เข้าใจว่า ไม่มีพิษภัยและอันตรายน้อยกว่ายาสูบรูปแบบเดิม แต่ข้อเท็จจริงกลับมีนิโคตินที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ 5-9 เท่า จัดเป็นกลุ่มสารเสพติดชนิดใหม่ โดยในบุหรี่ไฟฟ้ามีสารเสพติดกว่า 2,000 ชนิด ซึ่งบางชนิดไม่เคยพบในบุหรี่มวนมาก่อน
ด้วยกลไกการทำงานที่ไม่มีกระบวนการเผาไหม้เหมือนบุหรี่ธรรมดา
ไอระเหยของบุหรี่ไฟฟ้ามีขนาดอนุภาคที่เล็กกว่าบุหรี่ธรรมดา ทำให้สามารถถูกสูดเข้าไปในปอดส่วนลึกได้มากกว่า อนุภาคที่เล็กนี้จะจับเข้ากับเนื้อเยื่อปอดและดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดได้อย่างรวดเร็วและยากที่กลไกธรรมชาติของร่างกายจะขับออกมาได้

 

เด็กและเยาวชนตกเป็นกลุ่มเป้าหมายสำคัญทางการตลาดของบริษัทผู้ผลิตและจำหน่ายบุหรี่ไฟฟ้า โดยบุหรี่ไฟฟ้า Gen 5 หรือ Toy Pod ถูกออกแบบมาให้เข้ากับความชอบของคนรุ่นใหม่ เพื่อดึงดูดและหลอกล่อให้ทดลองสูบ มีรูปโฉมคล้ายตุ๊กตา การ์ตูน ของเล่น กล่องขนม ขวดน้ำผลไม้ เครื่องเขียน ฯลฯ ทั้งยังมีขนาดเล็ก สีสันสะดุดตา มีความพิเศษ เช่น มีชื่อเฉพาะ ขายเป็นชุดให้สะสม เป็นต้น
บุหรี่ไฟฟ้ารุ่นใหม่มีหลากกลิ่นรส หอมหวาน สูบง่าย ไม่ระคายคอ โดยใช้นิโคตินสังเคราะห์ที่มีนิโคตินสูงร้อยละ 3-5 สูบได้นานถึง 8,000-15,000 พัฟฟ์ (หน่วยต่อหนึ่งการสูบ)
องค์การอนามัยโลกระบุว่า เมื่อปี 2564 มีน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้ารสชาติต่าง ๆ กว่า 16,000 ชนิด ปัจจุบันน่าจะอยู่ที่ 20,000 ชนิด ด้วยการแต่งกลิ่นและรสชาติล่อใจเด็กๆ ทำให้รู้สึกว่าบุหรี่ไฟฟ้าไม่มีอันตราย
ด้วยกลไกการทำงานที่ไม่มีกระบวนการเผาไหม้เหมือนบุหรี่ธรรมดา ไอระเหยของบุหรี่ไฟฟ้ามีขนาดอนุภาคที่เล็กกว่าบุหรี่ธรรมดา ทำให้สามารถถูกสูดเข้าไปในปอดส่วนลึกได้มากกว่าและจับกับเนื้อเยื่อปอด ดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดได้อย่างรวดเร็ว


 

บุหรี่ไฟฟ้าลักลอบขายผ่านสื่อโซเชียลซึ่งเข้าถึงกลุ่มเด็กและเยาวชนได้ง่าย พบโฆษณาและการส่งเสริมการขายทางอินเตอร์เน็ตจากร้อยละ 27 ในปี 2558 เพิ่มเป็นร้อยละ 48 ในปี 2565
จากรายงานการเฝ้าระวังการตลาดบุหรี่ไฟฟ้าในสื่อออนไลน์ ช่วงเดือนมกราคม-กุมภาพันธ์ 2567 พบว่า มีการลักลอบขายบุหรี่ไฟฟ้าในสื่อออนไลน์จำนวน 309 บัญชีรายชื่อ มีการโพสต์ 605 ครั้ง โดยใช้แพลตฟอร์มเอ็กซ์ (ทวิตเตอร์) ร้อยละ 29.1 / เฟซบุ๊ก ร้อยละ 26.9 / อินสตาแกรม ร้อยละ 17.5  / เว็บไซต์ ร้อยละ 15.2  / ไลน์ ร้อยละ 7.4  / ติ๊กต๊อก ร้อยละ 3.6  และยูทูบ ร้อยละ 0.3  
โดยเน้นโพสต์เพื่อสร้างการรับรู้ถึงตัวผลิตภัณฑ์บุหรี่ไฟฟ้า มีการดึงดูดใจด้วยการลดราคา แจก แถม จัดส่งฟรีถึงบ้าน มีเก็บเงินปลายทาง ฯลฯ
 

ผลวิจัยพบว่า นักสูบหน้าใหม่ส่วนใหญ่เป็นวัยรุ่น ในประเทศไทยบุหรี่ไฟฟ้าระบาดในกลุ่มนักเรียนตั้งแต่ระดับประถมขึ้นไป ที่น่าตกใจคือ พบเด็กอายุ 7 ขวบ พกบุหรี่ไฟฟ้ารูปแบบกล่องนมเข้าไปโรงเรียน
นั่นทำให้พ่อแม่ ครู และโรงเรียน ต้องรู้จักพิษภัยของบุหรี่ไฟฟ้ารูปแบบต่าง ๆ คอยเฝ้าระวังและรู้เท่าทันกลยุทธ์ของผู้ผลิตและจำหน่าย
หน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้องให้ข้อมูลกับประชาชน และเร่งรัดบังคับใช้กฎหมายอย่างต่อเนื่องจริงจัง จับกุมผู้กระทำความผิดที่ลักลอบนำเข้าและขายบุหรี่ไฟฟ้าบนสื่อออนไลน์ เพื่อปกป้องเด็กและเยาวชนจากอันตรายของบุหรี่ไฟฟ้า โดยจำเป็นต้องได้รับการสนับสนุนอย่างเต็มที่จากทุกภาคส่วน